Đã từ lâu, nhất là từ mấy ngày nay, tôi hay thầm đọc kinh thánh Giuse. Một kinh đã cũ, nhưng vẫn còn rất nhiều gợi ý. Nhất là câu "Chúng con xin ông thánh Giuse ghé mặt lại, mà thương đến Hội Thánh là phần sản nghiệp Ðức Chúa Giêsu đã lấy máu thánh mình mà chuộc".
Khi đọc câu kinh đó, tôi nhìn đến Hội Thánh trên khắp hoàn cầu, Hội Thánh tại Việt Nam, nhất là Hội Thánh trong địa phương này. Tôi thấy chỗ nào Hội Thánh cũng được máu thánh Chúa Giêsu tưới xuống, nhưng có nơi đón nhận nhiều, có nơi đón nhận ít, có nơi kể như không đón nhận.
Tôi thấy thánh Giuse cũng nhìn tình hình đó, Ngài rất thương Hội Thánh. Nhưng tình thương của Ngài đối với kế hoạch cứu độ của Chúa hôm nay cũng vẫn là tình thương của Ngài đối với kế hoạch cứu độ của Chúa hồi xưa Ngài sống.
Nghĩa là hồi xưa, Chúa không làm phép lạ đổi mới tình hình ngay lập tức, nhưng bằng cả một hành trình dài, và gồm nhiều người cộng tác. Ai được Chúa gọi cộng tác và được trao cho việc nào, thì đã vâng và làm thực tốt. Tiêu biểu cho những người cộng tác như thế là thánh Giuse. Nay Chúa cũng muốn như thế.
Vậy, thánh Giuse đã cộng tác vào chương trình cứu độ thế nào?
Thưa theo cái nhìn của tôi, thì Ngài đã vâng nghe tiếng gọi của Chúa, mà phục vụ Chúa một cách khôn ngoan.
Trước hết, thánh Giuse đã vâng nghe tiếng Chúa gọi. Ngài không hề vận động, không hề muốn, không hề nghĩ tới sự được Chúa chọn làm cha nuôi Chúa cứu thế. Ngài rất khiêm nhường. Trong tinh thần khiêm tốn, Ngài đã tỉnh thức lắng nghe ý Chúa. Sự tỉnh thức của Ngài dẫn tới sự mau lẹ thực thi ý Chúa. Dù ý Chúa là những bất ngờ xem ra chẳng vinh quang chút nào. Bất ngờ phải đi Bétlem để chứng kiến cảnh Con Thiên Chúa giáng sinh nghèo khó trong hang bò lừa. Bất ngờ phải đưa mẹ con trốn sang trú ẩn tại Ai Cập là một nước ngoại đạo. Bất ngờ trở về Nagiarét sống lao động giữa đám dân nghèo.
Tất cả đều là phục vụ. Phục vụ một cách khôn ngoan.
Khôn ngoan của thánh Giuse là nhiệt tình làm tròn bổn phận Chúa trao cho. Bổn phận Chúa trao cho Ngài là bảo vệ Ðức Mẹ và Chúa Giêsu, sao cho kín đáo, âm thầm. Với cái tâm đầy lửa mến, với cái trí đầy sáng suốt, với ý chí đầy vâng phục. Ngài lo bổn phận đó, để gia đình mình được êm đẹp. Còn các việc khác sau này được phân công cho các tông đồ, thì Ngài để Chúa lo. Ngài không làm những việc không được sai.
Khôn ngoan của thánh Giuse là hiệp thông với sự sống của Thiên Chúa trong Ðức Giêsu. Chúa Giêsu ở bên Ngài. Chúa Giêsu chia sẻ một sự sống mới từ Thiên Chúa cho Ðức Mẹ Maria và cho Ngài. Chia sẻ thường xuyên. Từ ánh mắt, từ hơi thở, từ lời nói, từ việc làm. Thánh Giuse đón nhận sự sống mới đó, như luồng sáng mới, như lửa tình mới, như hạnh phúc mới.
Khôn ngoan của thánh Giuse còn là phục vụ trong niềm tin. Một niềm tin tuyệt đối, vô điều kiện. Cho dù gặp biết bao thử thách, Ngài vẫn tin vào tình yêu Chúa cứu độ. Cho dù có đôi lúc xem ra đi vào đường hầm không lối ra, Ngài vẫn tin Chúa hiện diện bên mình, trong mình. Ngài đặt vào sự hiện diện đó tất cả niềm tin, lòng trông cậy và tình mến chân thành đơn sơ.
Trên đây là mấy cảm nghiệm của tôi về thánh Giuse. Với những cảm nghiệm này, tôi thấy việc chúng ta cầu nguyện với thánh Giuse phải đi đôi với việc chúng ta noi gương thánh Giuse.
Noi gương thánh Giuse là khiêm nhường tỉnh thức lắng nghe ý Chúa, là mau lẹ thực thi ý Chúa, là phục vụ Chúa một cách khôn ngoan.
Tôi thiết nghĩ: Phải có nhiều người cộng tác như vậy thì Máu Thánh Chúa đổ ra cứu chuộc tưới xuống nhân loại nói chung, và tại đây nói riêng mới trổ sinh ra được nhiều sự sống mới: Sự sống bình an, sự sống yêu thương, sự sống dẫn về thiên đàng.
Mỗi người chúng ta, trong tháng Ba này kính thánh Giuse, trước một tình hình nhiều bất ổn, hãy dâng cho Chúa một quyết tâm nhỏ theo hướng đó.
Tôi tin chắc, sự cộng tác của ta sẽ được Chúa thương nhận. Nhờ vậy một tình hình tốt đẹp hơn sẽ hiện lên, nhờ máu thánh Chúa được nhiều người đón nhận một cách trân trọng và cộng tác chân thành với tinh thần vâng phục khiêm nhường.
Ðức Cha J.B. Bùi Tuần