"Đừng xé áo, nhưng hãy xé lòng."
Bài trích sách ngôn sứ Giô-en.
12 Đây là sấm ngôn của Đức Chúa :
“Các ngươi hãy hết lòng trở về với Ta,
hãy ăn chay, khóc lóc, và thống thiết than van.”
13 Đừng xé áo, nhưng hãy xé lòng.
Hãy trở về cùng Đức Chúa là Thiên Chúa của anh em,
bởi vì Người từ bi và nhân hậu, chậm giận và giàu tình thương,
Người hối tiếc vì đã giáng hoạ.
14 Biết đâu Người chẳng nghĩ lại và hối tiếc
mà để lại phúc lành, hầu anh em có lễ phẩm và lễ tưới rượu
dâng lên Đức Chúa là Thiên Chúa của anh em.
15 Hãy rúc tù và tại Xi-on, ra lệnh giữ chay thánh,
công bố mở cuộc họp long trọng ;
16 hãy tụ tập chúng dân, mời dự đại hội thánh,
triệu tập các cụ già, tụ họp đám thiếu nhi
cũng như trẻ thơ còn đang bú.
Tân lang hãy ra khỏi loan phòng,
tân nương hãy rời bỏ phòng khuê !
17 Giữa tiền đình và tế đàn,
các tư tế phụng sự Đức Chúa hãy than khóc và nói rằng :
“Lạy Đức Chúa, xin dủ lòng thương xót dân Ngài !
Xin đừng để gia nghiệp của Ngài phải nhục nhã
và nên trò cười cho dân ngoại !
Chẳng lẽ các dân lại được cớ mà nói :
Thiên Chúa của chúng ở đâu rồi ?”
18 Đức Chúa đã nồng nhiệt yêu thương đất của Người,
đã tỏ lòng khoan dung đối với dân Người.
Sách Ngôn Sứ Giô-en rất ngắn (Chỉ dưới 80 câu tóm gọn trong 4 chương ). Bốn đề tài chen nhau lẫn trong sách, đó là :
1/- Viễn ảnh của một tai hoạ khủng khiếp ( Có thật hay có thể xảy ra)
2/- Lời kêu gọi khẩn thiết ăn chay hãm mình.
3/- Loan báo Tin Mừng Cứu Độ của Thiên Chúa.
Bài đọc hôm nay triển khai đề tài thứ hai :
Lời mời gọi " trở lại " bắt đầu bằng một cách trịnh trọng với câu : Đây là sấm ngôn của Đức Chúa . Câu này thường được các tiên tri mời gọi hãy nghe một cách nghiêm túc những điều sau đó. Và điều sau đó ở đây là hãy hết lòng trở về với Ta. Chữ " trở về "là một chữ quan trọng trong lời xám hối. Chúa nói với dân Ngài hãy hết lòng trở về với Ta. Và dân Ngài khẩn cầu 3 đến cùng chúng con và thương cứu độ.
Lạy Chúa Tể càn khôn, xin trở lại, tự cõi trời, xin ngó xuống mà xem, xin Ngài thăm nom vườn nho cũ, (Tv 80 »3 ;15 )
Việc trở lại với Thiên Chúa phải thực hiện trong ăn chay, khóc lóc, và thống thiết than van, đây cũng là một cách nói thiêng liêng theo Thánh Kinh. Thế nhưng các tiên tri lúc nào cũng khuyên không chỉ nên thỏa mãn ở những biểu lộ bên ngoài. Tiên Tri Giô-en không ngần ngại nói : « Đừng xé áo, nhưng hãy xé lòng. Hãy trở về cùng Đức Chúa là Thiên Chúa của anh em »(C13)
Trước đó I-sa-i-a cũng đã nói:
« 14 Ta chán ghét những ngày đầu tháng, những đại lễ của các ngươi. Những thứ đó đã trở thành gánh nặng cho Ta, Ta không chịu nổi nữa. 15 Khi các ngươi dang tay cầu nguyện, Ta bịt mắt không nhìn;
các ngươi có đọc kinh cho nhiều, Ta cũng chẳng thèm nghe. Vì tay các ngươi đầy những máu. 16 Hãy rửa cho sạch, tẩy cho hết, và vứt bỏ tội ác của các ngươi cho khỏi chướng mắt Ta. Đừng làm điều ác nữa. 17 Hãy tập làm điều thiện, tìm kiếm lẽ công bình, sửa phạt người áp bức, xử công minh cho cô nhi,
biện hộ cho quả phụ. (Is1, 14-17)
Sau đó phần thứ ba của I-sa-i-a còn nói lại mạnh hơn :
« Phải chăng đó là cách ăn chay mà Ta ưa chuộngtrong ngày con người phải thực hành khổ chế? Cúi rạp đầu như cây sậy cây lau, nằm trên vải thô và tro bụi, phải chăng như thế mà gọi là ăn chay trong ngày các ngươi muốn đẹp lòng ĐỨC CHÚA 6 Cách ăn chay mà Ta ưa thích chẳng phải là thế này sao: mở xiềng xích bạo tàn, tháo gông cùm trói buộc, trả tự do cho người bị áp bức, đập tan mọi gông cùm? 7 Chẳng phải là chia cơm cho người đói, rước vào nhà những người nghèo không nơi trú ngụ; thấy ai mình trần thì cho áo che thân, không ngoảnh mặt làm ngơ trước người anh em cốt nhục? 8 Bấy giờ ánh sáng ngươi sẽ bừng lên như rạng đông, vết thương ngươi sẽ mau lành. Đức công chính ngươi sẽ mở đường phía trước, vinh quang ĐỨC CHÚA bao bọc phía sau ngươi. 9 Bấy giờ, ngươi kêu lên, ĐỨC CHÚA sẽ nhận lời, ngươi cầu cứu, Người liền đáp lại: "Có Ta đây! "( Is : 58 :5-9)
Thánh vịnh 50 (51) còn cho một hình ảnh tiêu biểu hơn nữa của sự trở lại :
« 19 Lạy Thiên Chúa, tế phẩm dâng Ngài là tâm thần tan nát, một tấm lòng tan nát giày vò, Ngài sẽ chẳng khinh chê. »( Tv 50 (51) : 19)
Đọc sách Ê-dê-ki-en mới hiểu Thánh Vịnh hôm nay nói gì. Thật vậy tiên tri Ê-dê-ki-en cũng trong hướng này :
« Đừng xé áo, nhưng hãy xé lòng.»
Tất cả những cố gắng chay tịnh và trở lại có mục đích, theo ngòi bút của Giô-en là để trách một hình phạt xứng đáng.
« Hãy trở về cùng Đức Chúa là Thiên Chúa của anh em, bởi vì Người từ bi và nhân hậu, chậm giận và giàu tình thương, Người hối tiếc vì đã giáng hoạ. 14Biết đâu Người chẳng nghĩ lại và hối tiếc
mà để lại phúc lành, hầu anh em có lễ phẩm và lễ tưới rượu dâng lên Đức Chúa là Thiên Chúa của anh em. “Lạy Đức Chúa, xin dủ lòng thương xót dân Ngài ! Xin đừng để gia nghiệp của Ngài phải nhục nhã và nên trò cười cho dân ngoại ! Chẳng lẽ các dân lại được cớ mà nói : Thiên Chúa của chúng ở đâu rồi ? » (c 13-17)
Và Giô-en kết luận bài diễn từ hô hào quần chúng bằng tuyên bố Chúa tha thứ « 18Đức Chúa đã nồng nhiệt yêu thương đất của Người, đã tỏ lòng khoan dung đối với dân Người » (c18)
Sau sách Giô-en chúng ta còn có thể khám phá thêm về lòng hiền lành thương xót của Chúa dành cho mọi người, thì đây là ý nghĩa của sách Giô-na. Điều thật lạ lùng là hai sách này rất giống nhau. Một quyển đầy màu sắc , câu truyện sách Giô-na mô tả ơn trở lại của thành Ni-ni-vê tội lỗi:
« Ông Giô-na bắt đầu vào thành, đi một ngày đường và công bố: "Còn bốn mươi ngày nữa, Ni-ni-vê sẽ bị phá đổ."5 Dân Ni-ni-vê tin vào Thiên Chúa, họ công bố lệnh ăn chay và mặc áo vải thô, từ người lớn đến trẻ nhỏ.6 Tin báo đến cho vua Ni-ni-vê; vua rời khỏi ngai, cởi áo choàng, khoác áo vải thô, và ngồi trên tro.7 Vua cho rao tại Ni-ni-vê: "Do sắc chỉ của đức vua và các quan đại thần, người và súc vật, bò bê và chiên dê không được nếm bất cứ cái gì, không được ăn cỏ, không được uống nước.8 Người và súc vật phải khoác áo vải thô và hết sức kêu cầu Thiên Chúa. Mỗi người phải trở lại, bỏ đường gian ác và những hành vi bạo lực của mình.9 Biết đâu Thiên Chúa chẳng nghĩ lại, chẳng bỏ ý định giáng phạt, và nguôi cơn thịnh nộ, khiến chúng ta khỏi phải chết."10 Thiên Chúa thấy việc họ làm, thấy họ bỏ đường gian ác mà trở lại, Người hối tiếc về tai hoạ Người đã tuyên bố sẽ giáng trên họ, Người đã không giáng xuống nữa » (Gn 3 : 4-10)
Bí mật của Thiên Chúa là 18 Đức Chúa (đã) nồng nhiệt yêu thương mọi người, kể cả những người ngoại thành Ni-ni-vê.
Vài thế kỉ sau, thánh Phao-lô cũng nói :
« Thế mà Đức Ki-tô đã chết vì chúng ta, ngay khi chúng ta còn là những người tội lỗi.Đó là bằng chứng Thiên Chúa yêu thương chúng ta » (Rm 5 :8)
***
Tác giả: bà Marie-Noëlle Thabut
Nguồn: http://www.eglise.catholique.fr/
Dịch giả: Ernest Marco Huỳnh Lương