Mỗi khi Giáng Sinh về, chúng ta nhìn thấy những chữ Noel khắp nơi dán trên từng ngôi sao và treo trên những điểm cao.
Chữ Noel có nghĩa là gì? Đó là chữ tắt của từ Emmanuel, nghĩa là “Thiên Chúa ở cùng chúng ta” (Is 7,14; Mt 1,23).
Xuất xứ của danh từ này được tiên tri Isaia đã nói đến, để chỉ về Đấng Messia – Đấng Cứu Thế. Khi Đấng Messia đến trong trần gian này, Ngài không hiện đến như thiên thần Gabriel trong phút chốc để báo tin cho Đức Mẹ. Ngài cũng không hiện xuống như Chúa Thánh Thần, bằng lửa hiện xuống trên các tông đồ hay bằng gió mạnh lùa vào nhà các ông đang ở. Nhưng Đấng Messia – Đấng Cứu Thế đã ở cùng chúng ta. Danh từ đó không chỉ là một mỹ từ để chúng ta nhắc đến như là một lễ nghi trang trọng, nhưng danh từ “Emmanuel - Thiên Chúa ở cùng chúng ta” là một ân huệ, là một quà tặng vô giá. Thiên Chúa không hiện xuống rồi lại về trời; Thiên Chúa không hiện diện rồi lại biến đi, nhưng Thiên Chúa đã làm người và ở cùng chúng ta. Không những Ngài ở cùng chúng ta, mà Chúa Giêsu còn phán với các tông đồ trước khi Ngài lên trời rằng: “Này đây, Thầy ở cùng các con mọi ngày cho đến tận thế” (Mt 28,20). Vì vậy, Emmanuel hiểu một nghĩa trọn vẹn phải là: Thiên Chúa ở cùng chúng ta và ở cùng chúng ta mọi ngày cho đến tận thế.
Emmanuel là một ân huệ thiêng liêng, một quà tặng vô giá. Tiên tri Isaia đã báo trước về ngày đó và về sứ mệnh của Đấng Mesia. Điều quan trọng là người ta có nhận ra sứ mệnh ấy, người ta có nhận ra món quà vô giá ấy hay không. Những người Do Thái là dân tộc riêng của Thiên Chúa đã được tuyển chọn và đã được báo trước. Họ phải là những người vui mừng vì được đón Chúa và là người thấy được lời tiên tri Isaia chứng nghiệm. Thế nhưng, trên thực tế, chính những người Do Thái lại là những người đã không nhận ra Chúa, đã vậy còn giết Chúa nữa. Một sự ngộ nhận sai lầm mà không bao giờ có cơ hội để chữa lại được.
Một sự quá khích đến nỗi từ chối chân lý và quay lưng lại với chính Đấng mình mong đợi. Những gì mà người Do Thái làm, vẫn có thể tái diễn trong thời đại của chúng ta, khi mà người ta vẫn còn giữ ý riêng, xây dựng cho mình tháp đài của ích kỷ; khi mà người ta còn thực hiện cho mình, như là một số các nhà tư tưởng cũng như tu đức học đã nhận xét về thời đại của chúng ta rằng “Ngày xưa Thiên Chúa dựng nên con người giống hình ảnh Ngài.
Còn ngày nay con người dựng nên Thiên Chúa giống hình ảnh mình”. Đúng là thời đại của chúng ta, người ta dựng nên một Thiên Chúa duy vật chất; người ta dựng nên một Thiên Chúa mà bản quyền sự sống của Ngài chỉ là tác phẩm cho người ta biến đổi và người ta có quyền tự tung tự tác. Nói tóm lại, con người ngày nay sinh ra một Thiên Chúa trong đầu óc của mình, trong định kiến của mình, trong ý riêng của mình và vì thế, khi Đấng Cứu Thế đến khác với chính kiến của họ, họ không chấp nhận. Những người Do Thái ngày xưa đã giết một Đấng Messia mà không nằm trong hoài bão của họ, không nằm trong ý tưởng mà họ đã tưởng tượng, cho nên họ đã tẩy chay và giết chết Ngài. Nếu hôm nay người ta vẫn tiếp tục định kiến, vẫn tiếp tục những ốc đảo ích kỷ như vậy, họ vẫn tiếp tục giết Chúa, tẩy chay Chúa.
Emmanuel – Thiên Chúa ở cùng chúng ta là một điệp khúc, điệp khúc của tình yêu thương vang lên trong mọi thời đại, trong mọi nơi, mọi lúc. Tại sao người ta dán chữ Noel trên các ngôi sao để phân phát thông điệp “Thiên Chúa ở cùng chúng ta” đi khắp nơi, người ta đóng vai ông già Noel còn sống động hơn nữa để có thể mang quà cho những người nghèo và cho các trẻ em thì tại sao Thiên Chúa ở cùng chúng ta lại không phải là món quà vô giá để phân phát cho tất cả mọi người mọi thời đại, bởi vì ai cũng nghèo túng vì tình yêu thương, vì ai cũng là người nghèo khó vì thiếu ơn Chúa, thậm chí ai cũng là người nghèo hèn vì ham ăn mầu đất. Hãy nhớ lời thánh Phaolô khuyên, và đây chính là điểm mà người Kitô hữu nên ngẩng cao đầu thực hiện: “Anh em hãy hướng lòng trí về những gì thuộc thượng giới, chứ đừng chú tâm vào những gì thuộc hạ giới”(Cl 3,2). Người ta hướng về những sự dưới đất cho nên người ta tẩy chay Emmanuel.
Còn người nào đón nhận những sự trên trời thì người đó đón nhận Thiên Chúa ở cùng chúng ta. Sự đón nhận phải xuất phát từ trong đáy lòng mình trước, khi mà chúng ta khát khao mong đợi một Thiên Chúa làm người, và Thiên Chúa làm người lại ban bố cho chúng ta hiến chương Nước Trời, mà ngay từ hiến chương thứ nhất đã nhắc đến “Phúc cho ai có tinh thần nghèo khó”(Mt 5,3). Nghèo khó không phải là người nghèo hèn, người đi ăn xin. Tinh thần nghèo khó là tinh thần tận thoát. Chúa ban cho của cải, Chúa ban cho văn minh, Chúa ban cho điều kiện, người ta lãnh nhận với lòng biết ơn và người ta còn phân phát như Chúa là Đấng đã ban ơn. Như vậy, tinh thần tận thoát ấy, tinh thần nghèo khó ấy là một sự dấn thân, là một sự cho đi hơn là nhận lãnh: “Là hiến thân thì được nhận lãnh. Quên mình gặp lại bản thân”(Thánh Phanxico Assisi).
Emmanuel là một điệp khúc của tình yêu thương vang lên để nhắc nhở chúng ta. Hãy từ bỏ ý riêng của mình, hãy ra khỏi con người vật chất của mình để sống như Thiên Chúa là yêu thương, là phục vụ, là hiến trao đến tận cùng.
Ngày hôm nay, điệp khúc Emmanuel lại tiếp tục vang lên. Xin đừng để điệp khúc chỉ trong trí óc của chúng ta, hãy đọng lại trong con tim. Đừng chỉ vang lên trong thánh đường này nhưng đi về gia đình, đi vào môi trường xã hội mình đang sống. Đừng sợ Emmanuel, bởi vì người ta đã hiểu sai khá nhiều. Emmanuel – Thiên Chúa ở cùng chúng ta – thực sự tố cáo những người tội lỗi, lên án những người ngồi trong bóng tối vì đó là ánh sáng sẽ xua tan bóng tối. Nhưng Emmanuel là hạnh phúc, là tình yêu, là sự sống, là sự trao ban cho tất cả những ai đang khát mong đợi chờ và xây dựng trong lòng mình một ý tưởng về một Thiên Chúa làm người ở cùng chúng ta khi người ta biết sẵn sàng xin vâng như Đức Mẹ Maria. Emmanuel – Thiên Chúa ở cùng trong những hang dẫu là hang dành cho bò lừa và hôi tanh, nhưng hang ấy trống rỗng chứ không phải là chật chội với đầy ắp những tiền của, tham vọng ích kỷ chen chúc nhau khiến cho Chúa không còn chỗ trọ. Emmanuel đi vào những hang cùng ngõ hẻm của những tâm hồn mà suốt đời đã không được hưởng quyền lợi. Giờ đây chính Thiên Chúa đã đến và đi vào hang cùng ngõ hẻm ấy, những nơi hôi hám và xa lạ đó trở nên thân thuộc bởi vì Thiên Chúa ở cùng chúng ta.
Lạy Đấng Emmanuel,
Xin đừng để ai trong chúng con
lại rơi vào tình trạng như những người Do Thái
đón chờ rồi lại tảy chay để giết chết,
khát khao lên án rồi lại quay lưng lại
với chính Đấng mà mình mong đợi.
Nhưng xin cho chúng con mở rộng lòng ngay từ hôm nay
để khi Chúa đến
chúng con nhận ra món quà vô giá
được tặng ban cho thế trần.
Tình yêu thương vô cùng được hóa thành nhục thể
bằng xương bằng thịt, bằng Lời Hằng Sống
để có thể đi vào từng gia đình,
từng tế bào của mỗi cá nhân chúng con. Amen.
Lm. Phêrô Hồng Phúc