Thánh Bônaventura sinh năm 1221 tại Tuscany, nước Ý. Từ thuở bé, Bônaventura đã rất gắn bó với thánh Phanxicô Assisi, Đấng sáng lập dòng Phanxicô, lúc đó vẫn còn sống.
Lúc bé, sức khỏe Bônaventura rất yếu ớt, chào đời với nhiều thứ bệnh nan y. Chính Bônaventura kể rằng chính thánh Phanxicô Assis đã cứu sống mình khi mẹ ngài đển xin các tu sĩ dòng Phanxicô khấn cho cậu bé khỏi bệnh. Để bù lại thân xác suy nhược, Thiên Chúa đã ban cho Bônaventura một người mẹ giàu tình thương và một đức tin vững mạnh… Đời sống thánh thiện của bà đã đào tạo cho Bônaventura nhiều đức tính tốt đẹp cần thiết cho đời sống hoạt động tông đồ sau này.
Mộ mến tư tưởng phan sinh từ thời niên thiếu, năm 1243, Bônaventura xin vào dòng Phanxicô, rồi đi du học tại Đại học Paris (Pháp). Sau đó Bônaventura trở thành giáo sư đại học Paris và tác giả danh tiếng chuyên nghiên cứu về thần học. Bônaventura rất yêu mến Thiên Chúa đến nỗi ngài đã được tôn tặng danh hiệu “Tiến sĩ Đệ nhất phẩm Thiên Thần” hay gọi tắt là “Tiến sĩ Luyến Thần.”
Một trong các người bạn danh tiếng của Bônaventura là thánh Tôma Aquinô (lễ kính ngày 28/1). Lần nọ, Tôma Aquinô hỏi Bônaventura tại sao lại viết được những ý tưởng thần học cao siêu như thế. Bônaventura liền dẫn người bạn của mình tới bàn làm việc. Thánh nhân chỉ vào cây Thánh Giá lớn đặt ở trên bàn và nói với Tôma: “Chính Người đã nói cho tôi biết mọi sự. Người là Thầy dạy duy nhất của tôi!” Lần khác, khi viết tiểu sử của thánh tổ phụ Phanxicô Assisi, Bônaventura tỏa ra đầy lửa nhiệt tình đến nỗi Tôma phải thốt lên: “Chúng ta hãy để cho một vị Thánh ghi chép về một vị Thánh!” Thánh Bônaventura vẫn luôn sống khiêm nhường ngay cả khi các tác phẩm ngài viết làm ngài nổi tiếng.
Đi đôi với công việc truyền giáo bằng giảng thuyết và sách vở, Bônaventura còn truyền giáo bằng chính đời sống nhân đức của ngài. Thánh nhân sống nghiêm ngặt theo kỷ luật của tu viện: vâng phục, hy sinh, hãm mình và khó nghèo. Ngài đặc biệt sùng kính Đức Trinh Nữ Maria…. Năm 1257, ngài được bầu làm Bề trên Tổng quyền dòng Phanxicô. Mười sáu năm tận tụy với nhiệm vụ, thánh nhân tỏ ra là người kế vị xứng đáng của thánh tổ Phanxicô, nên được coi như vị sáng lập thứ hai của dòng.…. Ngài đặc biệt đào tạo tu sĩ về hai nhân đức: vâng phục và khiêm nhường.
Thánh Bonaventura cũng theo một đường lối tu đức như thánh Bênađô. Theo ngài: “Con người mang trong tâm hồn hình ảnh của Thiên Chúa; càng biết rõ mình, người ta càng dễ nhận thấy hình ảnh cao quý ấy. Tất cả sinh hoạt của đời sống trọn lành sẽ tùy thuộc quan niệm riêng biệt người ta có đối với linh hồn mình. Thánh nhân là người đầu tiên trong lịch sử khoa tu đức, đã trình bày rõ rệt ba giai đoạn trọn lành: thanh đạo, minh đạo, và hiệp đạo.
Ngoài ra, thánh Bonaventura còn huấn luyện cho các thầy biết chú trọng đức vâng lời và khiêm nhường. Muốn được hai nhân đức ấy, ngài dạy các thầy phải suy niệm và chiêm ngưỡng đời sống Chúa Kitô, nhất là cuộc tử nạn của Người.
Chính ngài đã tỏ ra khiêm tốn rất mực. Người ta kể rằng Đức Giáo Hoàng Grêgôriô X yêu cầu hai thánh Tôma và Bonaventura sáng tác bộ kinh lễ Thánh Thể. Khi đã làm xong cả hai đấng cùng vào yết kiến Đức Thánh Cha. Đức Giáo Hoàng truyền các ngài đọc bản kinh lễ của các ngài. Thánh Tôma đọc trước. Trong khi nghe thánh Tôma đọc bản kinh lễ của ngài, thánh Bonaventura khiêm tốn xé nát bản kinh lễ của thánh nhân đã dầy công soạn thảo. Đây chỉ là một câu truyện, trong muôn vàn câu truyện khác, minh chứng cách hùng hồn lòng khiêm tốn cao độ của thánh Bonaventura.
Nhưng hơn hết, thánh Bonaventura còn nổi tiếng là một trong những cột trụ chống đỡ Giáo hội đương thời. Dù trên ghế giảng sư đại học hay trong nhiệm vụ tu viện trưởng, thánh nhân luôn cương quyết bênh vực Giáo hội. Ngài không muốn hành động một cái gì trái ý của Đấng đại diện Thiên Chúa. Chủ trương hoạt động của ngài có thể tóm tắt trong câu: “Theo đức tin, trong đức tin và vì đức tin”. Muốn ân thưởng lòng trung thành của thánh nhân, năm 1265 Đức Giáo Hoàng Clêmentê IV ngỏ ý đặt ngài làm Tổng Giám mục thành York, nhưng với lòng khiêm tốn, thánh nhân đã từ chối. Năm 1269 tại Paris, ngài bắt đầu trình bày những “trọn hảo trong Phúc âm”. Sau đó ngài cho xuất bản một cuốn sách viết về lý tưởng đời sống dòng họ Phan. Rồi năm 1273, thánh nhân tổ chức nhiều buổi diễn thuyết tại Paris với mục đích chống lại những tư tưởng của nhiều nhà triết học Hy lạp cổ thời Arístốt và Avêroes đã chủ trương nhiều điều phản đức tin và xuyên tạc Thánh Kinh. Hơn thế, chính thánh Bonaventura tuy kính trọng nhưng cũng đả kích một số luận đề của thánh Tôma Tiến sĩ, vị giảng sư lỗi lạc, sống cùng thời và dạy cùng trường với thánh nhân.
Năm 1273, Đức Chân phước Giáo Hoàng Grêgôriô X đặt Bônaventura lên chức Hồng y. Đức Thánh Cha gởi hai sứ giả thuộc giáo triều tới gặp Bônaventura. Đến nơi, các vị gặp thấy Thánh nhân đang làm việc với những chiếc chậu rửa lớn. Hôm đó là tới phiên Thánh nhân lau chùi xoong chảo. Hai sứ giả của giáo triều Rôma kiên nhẫn đợi Bônaventura rửa xong chiếc nồi cuối cùng. Rồi sau khi Bônaventura rửa sạch và lau khô tay, họ long trọng trao cho ngài một chiếc mũ đỏ lớn, tượng trưng cho chức vụ mới của ngài: Hồng y-Tổng Giám mục Giáo phận Albanô.
Hồng y Bônaventura đã giúp đỡ rất nhiều cho Đức Thánh Cha, là người đã triệu tập Công đồng Lyôn năm 1274. Thánh Tôma Aquinô mất khi đang trên đường tới dự Công đồng, còn thánh Bônaventura thì đã tham dự và đóng góp rất lớn cho Công đồng. Tuy nhiên, thánh nhân cũng qua đời cách đột ngột vào ngày 14/7/1274, lúc được 53 tuổi. Đức Thánh Cha hiện diện ngay bên giường của Thánh Bônaventura lúc ngài về trời. Năm 1482, Đức Thánh Cha Sixtô IV đã tôn phong Bônaventura lên bậc Hiển thánh. Đến năm 1588, Đức Thánh Cha Sixtô V tôn tặng ngài danh hiệu Tiến sĩ Hội Thánh.
Lời trích:
Chúng ta hãy suy gẫm những lời sau đây của Thánh Giám mục Tiến sĩ Bônaventura:
"Hạnh phúc thì không gì khác hơn là vui hưởng sự Toàn Thiện, và vì sự Toàn Thiện ở trên chúng ta, nên chúng ta không thể có hạnh phúc nếu không vượt lên trên chính mình. Tự sức mình, chúng ta không thể siêu thoát nếu không có sự trợ giúp của quyền lực siêu nhiên mà quyền lực ấy đã hạ xuống thấp để nâng chúng ta lên. Dù đời sống nội tâm của chúng ta có tiến bộ như thế nào, điều đó không ích gì cho chúng ta nếu nỗ lực ấy không được sự trợ giúp từ trên cao. Thiên Chúa sẵn sàng cứu giúp những ai tìm kiếm sự giúp đỡ với tâm hồn khiêm tốn và thành khẩn; điều này có thể thực hiện được qua sự chân thành cầu nguyện.
"Như vậy, cầu nguyện là nguồn gốc của mọi hành trình tiến đến Thiên Chúa. Do đó, mỗi người chúng ta hãy trở về với đời sống cầu nguyện và thưa với Chúa: 'Lạy Chúa, xin hãy dẫn dắt con trên con đường của Chúa, để con có thể bước đi trong chân lý của Ngài.'" (Thánh Bonaventura).
Như thánh Bônaventura, chúng ta cũng hãy đặt tượng Chúa Chịu Nạn trong nhà hay phòng của mình để có thể thường xuyên hướng về Chúa Giêsu, cầu xin Người giúp đỡ và ban thêm sức mạnh cho chúng ta. Các ảnh tượng Chúa Kitô, Đức Maria và các Thánh là những nhắc nhở rất tốt, giúp chúng ta nhớ đến, cầu nguyện, và noi gương sống của các Ngài.
Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, mừng kính Thánh Bônaventura, chúng con xin Chúa ban cho chúng con vừa được đức khôn ngoan phi thường của Ngài soi sáng, vừa được lòng bác ái nồng nhiệt của ngài khích lệ. Xin cho chúng con cũng biết học theo gương Thánh Bônaventura: ngoài công việc dạy Giáo lý cho các em thiếu nhi bằng lời giảng và sách vở, chúng con còn biết truyền giáo bằng chính đời sống nhân đức, vâng phục và hy sinh mỗi ngày.
(Tổng hợp Hạnh các thánh)
huynhtruong.com
tinmung.net