Trước năm 1910, trẻ em không được rước lễ vỡ lòng dưới 12 tuổi, nhưng đến thời thánh Giáo hoàng Piô X thì mọi sự lại đổi khác. Ngài cho lập một ban để xem xét việc cho trẻ em được rước lễ sớm hơn trong một thời gian khá dài và chu đáo. Đến ngày 08.8.1910, Đức Giáo Hoàng Piô X ra sắc lệnh “Quam Singulari” cho phép trẻ em được rước lễ khi tới tuổi khôn, biết các điều cần thiết về Thánh Thể, biết xưng tội, sắc lệnh này chứng tỏ ngài thấu hiểu tâm lý trẻ em hơn ai hết. Trong sắc lệnh này, ngài nhấn mạnh:
“Lúc con trẻ vừa có trí khôn, lòng còn trong trắng, còn gì quí đẹp, tốt lành hơn là cho Chúa Giêsu ngự trước vào đó. Và còn gì đáng tiếc, đáng buồn hơn là bắt chúng phải đói khát Bánh Hằng Sống lâu ngày, lâu tháng, đến khi Chúa ngự tới không gặp được lòng trong trắng ấy nữa.”
Sắc lệnh này được nhiều người tán thành ca tụng, nhưng cũng không thiếu những kẻ thờ ơ. Có điều chắc chắn rằng Đức Giáo Hoàng Piô X đã được ơn trên soi sáng không sai lầm, và ngày nay lợi ích của sắc lệnh đã nói lên điều ấy.
Năm 1912, hơn 400 trẻ em từ 7 đến 9 tuổi mới được rước lễ vỡ lòng từ Pháp đến Rôma chầu Đức Giáo Hoàng Piô X để tạ ơn ngài. Ngài vui mừng sung sướng đón tiếp đoàn trẻ. Chính ngài đã soạn bài giảng bằng tiếng Pháp, đơn sơ, đầy tình âu yếm cha con và ngài tặng mỗi em một tấm ảnh kỷ niệm. Ngài thỏa lòng khi được ở giữa đám trẻ ngây thơ trong trắng như thiên thần. Đôi mắt ngài ứa lệ khi các em quỳ xuống hát bài ca quen thuộc “Oremus, pro pontifice nostro Pio... (ta hãy cầu xin cho Đức Giáo Hoàng Piô...). Ngài nói với Đức ông Bressan rằng biết bao lần tiếp khách, nào là ông hoàng bà chúa, nguyên thủ quốc gia, nông dân trí thức, kẻ giàu người nghèo đủ mọi thành phần trong xã hội, nhưng chưa bao giờ ngài cảm thấy sung sướng như lần này.
Cách đó ít ngày sau, một bà mẹ đưa con gái 4 tuổi vào chầu Đức Giáo Hoàng. Lúc đầu em bé rụt rè, sợ sệt, đứng xa xa nhìn Đức Giáo Hoàng không chợp mắt. Nhưng một lát sau, em bé thấy ngài hiền lành nên em lân la đến gần, em bé đặt hai bàn tay bé nhỏ lên đầu gối Đức Giáo Hoàng rất tự nhiên. Ngài hỏi em bé đã rước lễ vỡ lòng chưa? Bà mẹ trả lời rằng mấy năm nữa mới được rước lễ, vì chưa đủ tuổi. Ngài âu yếm nhìn em bé hỏi:
- Con biết rước lễ là rước ai không?
- Thưa Đức Giáo Hoàng, rước lễ là rước Đức Chúa Giêsu.
- Đức Chúa Giêsu là ai?
- Thưa Đức Chúa Giêsu là Đức Chúa Trời.
Nghe em bé trả lời chững chạc, ngài nói với bà mẹ:
- Sáng mai bà đem cháu nhỏ tới, ta sẽ cho cháu rước lễ vỡ lòng.
Lần khác, có một phái đoàn vào chầu Đức Giáo Hoàng, một bé gái 7 tuổi ngây thơ bước tới gần cảm ơn ngài vì nhờ có sắc chỉ của ngài mà em được rước lễ vỡ lòng sớm.
Đức Giáo Hoàng âu yếm hỏi:
- Vậy con đã rước ai vào linh hồn?
- Thưa Đức Giáo Hoàng, rước lễ là rước Đức Chúa Giêsu.
- Tốt lắm, mà Đức Chúa Giêsu ở trên trời hay ở dưới thế?
- Đức Chúa Giêsu ở trên trời, ngự trên bàn thờ cho con rước lễ.
- Vậy thì có hai Đức Chúa Giêsu, một Đức Chúa Giêsu ở trên trời và một Đức Chúa Giêsu ở dưới đất?
Em bé quả quyết trả lời:
- Thưa Đức Giáo Hoàng, không. Có một Đức Chúa Giêsu thôi, Đức Chúa Giêsu ở trên trời và Đức Chúa Giêsu ở trần gian trong phép Thánh Thể là một Đức Chúa Giêsu, chứ không có hai.
Đức Giáo Hoàng Piô X rất hài lòng khi thấy em bé trả lời cương quyết. Trong các buổi chầu tiếp kiến thường có trẻ em theo, ngài hay hỏi các em về giáo lý, trẻ em thấy ngài đơn sơ hiền từ nên cũng dễ trả lời.
Từ khi sắc chỉ “Quam Singulari” của Đức Giáo Hoàng Piô X ra đời, Giáo hội được số đông con trẻ chết như những vị thánh, và hiện thời đang mở các cuộc điều tra để phong Chân phước. Các linh mục dòng Tên quả quyết rằng trong các trường thuộc dòng Tên điều hành, hễ trường nào có số đông học sinh siêng năng rước lễ, hạnh kiểm và học vấn phát triển khả quan hơn. Không lạ gì khi ngày nay người ta gọi ngài là Giáo hoàng của con trẻ.
LUY GONZAGA MARIA, CMC