"Thiên Chúa sẽ lau khô mọi giọt lệ ở mắt họ"
Trích sách Khải huyền của thánh Gio-an
Tôi là Gio-an,
1 Bấy giờ tôi thấy trời mới đất mới, vì trời cũ đất cũ đã biến mất, và biển cũng không còn nữa.
2 Và tôi thấy Thành Thánh là Giê-ru-sa-lem mới, từ trời, từ nơi Thiên Chúa mà xuống, sẵn sàng như tân nương trang điểm để đón tân lang.
3 Rồi tôi nghe từ phía ngai có tiếng hô to: "Đây là nhà tạm Thiên Chúa ở cùng nhân loại, Người sẽ cư ngụ cùng với họ. Họ sẽ là dân của Người, còn chính Người sẽ là Thiên-Chúa-ở-cùng-họ.
4 Thiên Chúa sẽ lau sạch nước mắt họ. Sẽ không còn sự chết; cũng chẳng còn tang tóc, kêu than và đau khổ nữa, vì những điều cũ đã biến mất."
5 Đấng ngự trên ngai phán: "Này đây Ta đổi mới mọi sự".
« Này đây Ta đổi mới mọi sự » Trời mới, đất mới, Giê-ru-sa-lem mới: đấy là tương lai của chúng ta, thánh Gio-an nói cho chúng ta rất tóm lược trong cụm chữ này những điều sắp đến. Không còn nữa nước mắt và sự chết, những lời kêu la than khóc, buồn phiền…, đó là dĩ vãng, trời và đất cũ đã biến mất. Nói cách khác, quá khứ là quá khứ, hết rồi. Dĩ nhiên thánh Gio-an sống trước những gì sẽ xảy ra, ngài đã báo sách của ngài là một quyển sách nhiều thị kiến, mặc khải tương lai để mang lại can đảm, đối với thực tại.
Trời cũ, đất cũ điều này dĩ nhiên đem chúng ta về bài tường thuật tạo dựng của Thánh Kinh. Vì thế muốn tiếp cận với đoạn này của sách Khải Huyền phải mở ra sách Sáng Thế. Chương đầu giới thiệu sự tạo dựng, sách Khải Huyền gọi là « tạo dựng cũ », tất cả đều tốt đẹp: « 31 Thiên Chúa thấy mọi sự Người đã làm ra quả là rất tốt đẹp! » (St 1, 31). Thế nhưng mỗi ngày chúng ta còn chứng kiến cảnh khóc than, lo buồn, chết chóc như sách Khải Huyền ghi lại. Chính đoạn sau của sách Sáng Thế kể lại cho chúng ta truyện trái cấm, làm hư hỏng sự tốt đẹp của công trình tạo dựng. Sách kể lại cho chúng ta cái hố sâu ngăn cách Thiên Chúa và nhân loại, sự ngờ vực ban đầu làm phá sản điều Giao Ước đề nghị, ngờ vực này chỉ đưa đẩy con người chọn những con đường dẫn tới toàn thất bại.
Xuyên suốt lịch sử Thánh Kinh, dân Chúa chọn, luôn được các ngôn sứ nhắc lại con đường của Giao Ước: con đường duy nhất dẫn đến hạnh phúc thật, vì Chúa ngự thật sự trong chúng ta… Xin cho chúng con xứng đáng là dân Ngài; xin cho Giao ước được kết lại không hề rạn nứt, như cuộc đối thoại của tình yêu, như một lễ đính hôn… đó là niềm khao khát dân It-ra-en suốt dòng lịch sử của họ. Vô số các sách tiên tri đã ghi lại chính xác những gì từ nay tác giả sách Khải Huyền chứng kiến được hiện thực hoá. Ví dụ tiên tri I-sa-i-a đã nói: « 17 Này đây Ta sáng tạo trời mới đất mới, không còn ai nhớ đến thuở ban đầu và nhắc lại trong tâm trí nữa. 18 Nhưng thiên hạ sẽ vui mừng và luôn mãi hỷ hoan vì những gì chính Ta sáng tạo. Phải, này đây Ta sẽ tạo Giê-ru-sa-lem nên nguồn hoan hỷ và dân ở đó thành nỗi vui mừng. 19 Vì Giê-ru-sa-lem, Ta sẽ hoan hỷ, vì dân Ta, Ta sẽ nhảy mừng. Nơi đây, sẽ không còn nghe thấy tiếng than khóc kêu la. 20 Nơi đây, sẽ không còn trẻ sơ sinh chết yểu và người già tuổi thọ không tròn; vì trăm tuổi mà chết là chết trẻ, và chưa tròn trăm tuổi mà chết là bị nguyền rủa » (Is 65, 17-20)
Sự đổi mới mọi sự này được biểu trưng bằng hiện tượng biển đã biến đi không còn được nói tới trong mọi thay đổi. Thật vậy, It-ra-en không phải là một dân tộc sống về nghề biển! Chúng ta còn nhớ, sự tạo dựng vũ trụ được phản ảnh từ sự tạo dựng dân Chúa chọn. Thế nhưng dân tộc ấy được sinh ra từ lúc thoát khỏi cảnh nô lệ Ai cập từ một chiến thắng trên biển cả: Chúa ngăn biển ra thành hai tường nước cho đáy đất hiện ra để dân vượt qua. Dân chúng đi chân được qua thóat nạn, các lực lượng của sự dữ , của nô lệ, của áp bức bị chôn vùi … Về sau-lần này trong Tân Ước- trong đời trần thế của Chúa Giê-su, Con Thiên Chúa làm Người đã thể hiện Ngài chiến thắng sự dữ, chiến thắng các thế lực của hố sâu bằng biểu tượng đi trên mặt biển…
Kể từ nay sách Khải Huyên đề nghị một chiến thắng hoàn toàn: biển đã biến mất! Biển mất đi thì tất cả những hình thức của sự dữ cũng không còn: đau khổ, than khóc, chết chóc. Điều nhân loại chờ đợi, mà chưa bao giờ biết, điều toàn thế giới chờ đợi, đó là ngày dự án vĩ đại của Thiên Chúa được chu toàn, dự án đã được đề xuất ngay từ ngày thế giớiđược tạo dựng: Kết giao ước không bị bất cứ gì che bóng với nhân loại, như một cuộc đối thoại trong tình yêu.
Đề tài hôn lễ giữa Thiên Chúa và nhân loại luôn có vẻ táo bạo với chúng ta, nhưng đề tài này rất thường có trong Thánh Kinh từ Cựu Ước, ví dụ như trong sách các ngôn sứ Hô-sê hay I-sa-i-a và trong Diễm ca. Cũng có trong Tân Ước, bắt đầu trong tường thuật tiệc cưới Ca-na, nhưng không chỉ có trong ấy. Trong sách Khải Huyền, chúng ta lại nhận ra trong hai hình thức. Trước tiên trong hình ảnh một Giê-ru-sa-lem đổi mới: « từ nơi Thiên Chúa mà xuống, sẵn sàng như tân nương trang điểm để đón tân lang » và sau đó với cụm chữ « Thiên Chúa ở cùng nhân loại ». Chữ ở cùng dùng ở đây rất mạnh, nói lên Giao Ước tình yêu, Giao ước của cặp vợ chồng: « 3 Rồi tôi nghe từ phía ngai có tiếng hô to: "Đây là nhà tạm Thiên Chúa ở cùng nhân loại, Người sẽ cư ngụ cùng với họ. Họ sẽ là dân của Người, còn chính Người sẽ là Thiên-Chúa-ở-cùng-họ ». Tất cả ai trong chúng ta cũng có tên Ê-ma-nu-en (nghĩa là Thiên Chúa ở cùng chúng ta) đó là cách nhắc lại sống động nhất lời hứa của Thiên Chúa.
Và đây thành thánh « Giê-ru-sa-lem mới, từ trời, từ nơi Thiên Chúa mà xuống ». Trung tâm của tạo vật mới mang tên thành thánh, từ thế kỷ này sang thế kỷ khác biểu tượng cho sự chờ đợi của dân Chúa chọn. Ngay tên của thành Giê-ru-sa-lem có nghĩa là « Thành phố của công chính và bình an »…và cùng lúc thành này « từ trời, từ nơi Thiên Chúa mà xuống » và được gọi là « mới », có nghĩa là thành này không chỉ do công trình của con người. Đây có nghĩa là Nước Trời mà chúng ta chờ đợi và cố gắng xây dựng, và vừa là một sự nối liền, vừa là một sự cách biệt với trái đất này: đó là điều giúp tôi luyện chúng ta! Rất đơn giản, chúng ta được mời gọi cộng tác với Thiên Chúa. Công trình chúng ta trên quả đất này là chung sức đổi mới tạo vật vì sự can thiệp của Chúa biến hình những nỗ lực của chúng ta.
***