"Anh em là dòng giống được tuyển chọn, là hàng tư tế vương giả"
Trích thư thứ nhất của Thánh Phê-rô Tông đồ
4 Anh em hãy tiến lại gần Đức Ki-tô, viên đá sống động bị người ta loại bỏ, nhưng đã được Thiên Chúa chọn lựa và coi là quý giá.
5 Hãy để Thiên Chúa dùng anh em như những viên đá sống động mà xây nên ngôi Đền Thờ thiêng liêng, và hãy để Thiên Chúa đặt anh em làm hàng tư tế thánh, dâng những lễ tế thiêng liêng đẹp lòng Người, nhờ Đức Giê-su Ki-tô.
6 Quả thật, có lời Kinh Thánh chép: Này đây Ta đặt tại Xi-on một viên đá quý được lựa chọn, làm đá tảng góc tường: kẻ tin vào đó sẽ không phải thất vọng.
7 Vậy vinh dự cho anh em là những người tin, còn đối với những kẻ không tin, thì viên đá thợ xây loại bỏ đã trở nên đá tảng góc tường,
8 và cũng là viên đá làm cho vấp, tảng đá làm cho ngã. Họ đã vấp ngã vì không tin vào Lời Chúa. Số phận của họ là như vậy.
9 Còn anh em, anh em là giống nòi được tuyển chọn, là hàng tư tế vương giả, là dân thánh, dân riêng của Thiên Chúa, để loan truyền những kỳ công của Người, Đấng đã gọi anh em ra khỏi miền u tối, vào nơi đầy ánh sáng diệu huyền.
Hãy tưởng tượng một công trường khổng lồ: một công trình kiến trúc đồ sộ bắt đầu thành hình. Nhiều tảng đá to tướng đang được chờ kéo lên; một khi những tảng đá này được đặt đâu vào đấy, nó sẽ làm cho vững chắc. Trong lúc chờ đợi chúng nằm ngổn ngang trong công trường - nếu bạn đến tham quan về đêm - thì chúng lại nguy hiểm, có thể làm bạn vấp ngã.
Thánh Phê-rô dùng cách so sánh này để nói về Chúa Ki-tô. Chính Ngài là tảng đá quý nhất, Thiên Chúa đặt vào trung tâm công trình Thiên Chúa và đề nghị mọi người trở nên những tảng đá cho công trình xây dựng. Những ai tin vào Ngài sẽ được sáp nhập vào công trình, họ trở nên những thành phần dùng để đỡ chịu. Những kẻ từ chối tin vào Chúa Giê-su Ki-tô đứng ngoài công trường và trở nên những tảng đá nằm ngổn ngang, những tảng đá làm vấp ngã đối với mọi người.
Sự so sánh nhỏ của tôi không thể hiện được toàn bài của Thánh Phê-rô nhưng cũng giúp chúng ta làm quen với cách nói gợi ảnh này. Đoạn hôm nay có vẻ đặc biệt khó, vì nó vẽ ra toàn diện nhiều đề tài của Cựu Ước rất quen thuộc với các đọc giả Thánh Phê-rô nhưng ít quen thuộc với chúng ta!
Đề tài thứ nhất: một công trình xây dựng, công trình vĩ đại của Thiên Chúa, trong ấy nền tảng được xây dựng từ những ngày đầu lịch sử nhân loại. Nhiều bài của Cựu Ước đã cho ta thấy Đấng Mê-si-a là tảng đá chính của công trình xây dựng ấy.
Đề tài thứ hai: đề tài hai con đường… Tất cả như hai con đường (hai hướng đi) mở ra trước mặt chúng ta. Đứng trước chương trình Thiên Chúa chúng ta phải có một chọn lựa: cộng tác vào công trình, thích nghi với chương trình… hay từ chối và ngay cả phá hoại. Chọn lựa đúng, dẫn đến hạnh phúc, đến ánh sáng, đến sự sống bởi vì chương trình chỉ là tình yêu; chọn sai dẫn đến đau khổ, đêm tối, sự chết. Mỗi lần chúng ta gặp trong Thánh Kinh (Cựu Ước hay Tân Ước) những tương phản (ví dụ như ánh sáng/bóng tối; sống/chết; hạnh phúc/đau khổ; may/rủi) chỉ là thế thôi: phải có một chọn lựa.
Đề tài thứ ba: sau cùng cái đền và những lễ tế. Suốt lịch sử, nhân loại tìm cách tiếp cận Thiên Chúa bằng cách dâng cúng làm sao cho xứng với Ngài. Từng bước qua trải nghiệm của lịch sử dân Chúa chọn, dung nhan thật Thiên Chúa dần được mặc khải và tập sử sống trong Giao Ước. Qua thời gian, với ánh sáng của giáo huấn từ các tiên tri, cái đền thờ thật sự chính là nhân loại và của lễ dâng lên xứng với Ngài là tấm lòng từ bi con người.
Thánh Phê-rô dù được thấm nhuần những suy gẫm Thánh Kinh như thế nhưng từ nay tất cả trở nên trong sáng với ngài trong Chúa Giê-su Ki-tô, chương trình Thiên Chúa được hoàn tất, công trình xây dụng dựa trên Ngài, từ đây chính Ngài là đền thờ thật sự của Thiên Chúa, để dâng lên của lễ xứng đáng với Ngài, của lễ thiêng liêng của tình yêu.
Với ánh sáng ấy, bây giờ chúng ta đọc lại đoạn thư này của Thánh Phê-rô: « Anh em hãy tiến lại gần Đức Ki-tô, viên đá sống động bị người ta loại bỏ, nhưng đã được Thiên Chúa chọn lựa và coi là quý giá. » (c4). Chúa Ki-tô là tảng đá ấy được Thiên Chúa tuyển chọn từ đời đời cho sự tạo dựng mới của Ngài. Đứng trước mặt Ngài chúng ta phải chọn lựa: chọn đúng, tức là tin vào Chúa Giê-su Ki-tô, suốt đời dựa vào Ngài, xem Ngài là trung tâm đời ta, tảng đá nơi đây chúng ta dựa vào; chọn sai là từ chối không tin. Một số người chọn lựa sai lầm, từ chối tin vào Đức Giê-su. Thánh Phê-rô nói họ: « viên đá sống động bị người ta loại bỏ » (c4), bây giờ tảng đá đó bị vất đi trên đường, làm họ vấp ngã vì họ ở trong đêm tối.
« Hãy để Thiên Chúa dùng anh em như những viên đá sống động mà xây nên ngôi Đền Thờ thiêng liêng, » (c5). Tôi có thể nói phép Rửa của chúng ta là lúc chọn lựa; kể từ nay chúng ta gia nhập vào công trình xây dựng Đền thờ thiêng liêng, đền thờ duy nhất xứng với Thiên Chúa, nơi Ngài của lễ hiến dâng duy nhất là tình yêu và phục vụ anh em (chứ không còn tế lễ thú vật như xưa). Đền thờ là dấu chỉ sự hiện diện của Thiên Chúa trong dân Ngài; kể từ nay dấu chỉ hữu hình sự hiện diện của Thiên Chúa dưới mắt của thế gian là chúng ta, là Giáo Hội.
« Quả thật, có lời Kinh Thánh chép: Này đây Ta đặt tại Xi-on một viên đá quý được lựa chọn, làm đá tảng góc tường: kẻ tin vào đó sẽ không phải thất vọng. Vậy vinh dự cho anh em là những người tin, còn đối với những kẻ không tin, thì viên đá thợ xây loại bỏ đã trở nên đá tảng góc tường » (c6,7). Ở đây chính xác là sự chọn lựa của chúng ta, việc kêu gọi đến sự tự do của chúng ta không có vấn đề tiền định. Thánh Phê-rô phân biệt rõ những người nương dựa đức tin vào Chúa Ki-tô và những kẻ từ chối tin: « kẻ tin » và « từ chối tin » là hai hành động tự do. Thánh Phê-rô lại thêm: « Họ đã vấp ngã vì không tin vào Lời Chúa. Số phận của họ là như vậy » (c8). Câu sau cùng này nói lên hậu quả của sự chọn lựa của họ chứ không phải một quyết định độc đoán của Thiên Chúa: Chúa cứu độ chỉ biết tôn trọng tự do của chúng ta.
Ông già Si-mê-ong đã loan báo cho Đức Ma-ri-a và Thánh cả Giu-se: «Thiên Chúa đã đặt cháu bé này làm duyên cớ cho nhiều người Ít-ra-en ngã xuống hay đứng lên. Cháu còn là dấu hiệu cho người đời chống báng » (Lc 2, 34). Và chính Chúa Giê-su cũng nói điều tương tự: «Ai không đi với tôi, là chống lại tôi » (Mt 12, 30). Nhưng Thánh Phê-rô nói lại « Còn anh em, anh em là giống nòi được tuyển chọn, là hàng tư tế vương giả, là dân thánh, dân riêng của Thiên Chúa » (c9). Ngày chúng ta nhận phép Rửa, chúng ta được ghép vào Chúa Ki-tô là tư tế duy nhất. Phụng vụ lễ Rửa Tội nói rằng: « Anh em là chi thể Đức Ki-tô, tư tế, ngôn sứ và vương giả ». Chúng ta được kết nạp vào dân thánh, có thể nói « thay đổi quốc tịch ». Ngày ấy chúng ta được kết nạp vào một quốc tịch mới, đó là dân Thiên Chúa; quốc ca từ nay của chúng ta là, ngợi khen Ngài: Thánh Phê-rô kết thúc nói rằng: « Còn anh em, anh em là giống nòi được tuyển chọn, là hàng tư tế vương giả, là dân thánh, dân riêng của Thiên Chúa, để loan truyền những kỳ công của Người, Đấng đã gọi anh em ra khỏi miền u tối, vào nơi đầy ánh sáng diệu huyền » (c9)
***
Tác giả: bà Marie-Noelle Thabut
Nguồn: http://www.eglise.catholique.fr/
Dịch giả: Ernest Marco Huỳnh Lương