"Xin ban cho tôi tớ Chúa tâm hồn khôn ngoan"
Trích sách các Vua quyển thứ nhất.
5 Tại Ghíp-ôn, đang đêm ĐỨC CHÚA hiện ra báo mộng cho vua Sa-lô-môn, Thiên Chúa phán: "Ngươi cứ xin đi, Ta sẽ ban cho."
7 Và bây giờ, lạy ĐỨC CHÚA là Thiên Chúa của con, chính Chúa đã đặt tôi tớ Chúa đây lên ngôi kế vị Đa-vít, thân phụ con, mặc dầu con chỉ là một thanh niên bé nhỏ, không biết cầm quyền trị nước.
8 Con lại ở giữa dân mà Chúa đã chọn, một dân đông đúc, đông không kể xiết, cũng không đếm nổi.
9 Xin ban cho tôi tớ Chúa đây, một tâm hồn biết lắng nghe, để cai trị dân Chúa và phân biệt phải trái; chẳng vậy, nào ai có đủ sức cai trị dân Chúa, một dân quan trọng như thế?"
10 Chúa hài lòng vì vua Sa-lô-môn đã xin điều đó.
11 Thiên Chúa phán với vua: "Bởi vì ngươi đã xin điều đó, ngươi đã không xin cho được sống lâu, hay được của cải, cũng không xin cho kẻ thù ngươi phải chết, nhưng đã xin cho được tài phân biệt để xét xử,
12 thì này, Ta làm theo như lời ngươi: Ta ban cho ngươi một tâm hồn khôn ngoan minh mẫn, đến nỗi trước ngươi, chẳng một ai sánh bằng, và sau ngươi, cũng chẳng có ai bì kịp
Vừa mới tôn vương, vua đến thánh địa Ghíp-ôn, cách Giê-ru-sa-lem vài ki-lô-mét, để dâng một lễ hiến sinh (sách nói rõ đến ngàn súc vật). Nơi đây vua đọc một lời nguyện bất hủ, khắc ghi vào ký ức dân tộc It-ra-en như một mẫu gương. Nhưng để hiểu tầm quan trọng của bài này phải đọc lại và đặt trong cả văn cảnh, vì nếu chỉ đọc những hàng này trong phụng vụ mà thôi, ta sẽ có nguy cơ tô thắm cho vua Sa-lô-môn đủ thứ đức tính! Thực tế không mấy tán thưởng cho nhà vua: Con đường đạt đến ngai vua đầy rẫy những biến cố bất ngờ không được thánh thiện cho lắm, kể cả những thủ đoạn chính trị và những vụ ám sát. Có ít nhất ba người anh nhắm đến địa vị này; để nói rằng cơ may của ông để làm vua thật mong manh. Các cuộc đấu tranh huynh đệ tương tàn của các anh giúp ông dọn chiến trường (x.1 Vua) và mẹ của ông, hoàng hậu Bét-sa-bê sẽ làm tiếp công việc. Trong lúc A-đô-ni-gia, một trong ba người anh sống sót, đang tận hưởng cuộc chiến thắng, bà dàn xếp để nhanh chóng phỏng tay trên. Sa-lô-môn được mau chóng phong vương ở suối Ghi-khôn. Và dân chúng lúc nào cũng sẵn sàng tung hô vị tân vương, nếu là một người khác thì cũng thế. Sa-lô-môn đạt được mục đích của mình, ông ngự trên ngai. Chỉ còn thủ tiêu những ai đối lập, điều mà ông không chờ đợi để hành động.
Bề ngoài không phải một vị thánh lớn đang trình diện trước Thiên Chúa! Và sở dĩ đức khôn ngoan của ông trở nên thần thoại, chúng ta nhận xét điều này không đến với ông ngay từ đầu. Đó là một ân sủng của Chúa (người viết bài này ao ước chúng ta nhớ đến sự thật căn bản ấy). Sa-lô-môn biết rằng bây giờ phải trị vì, điều này thật là khó, và từ đó bắt đầu khôn ngoan và sáng suốt. Và vị vua trẻ tuổi này, đã hiểu ít nữa một điều - và đó là phẩm chất duy nhất của ông - sự khôn ngoan là điều quý giá nhất trên đời [Thánh Mát-thêu nói là kho báu và là hòn ngọc trong Phúc Ấm hôm nay (Mt13, 44-46)] và chỉ có Thiên Chúa mới nắm được chìa khóa của sự khôn ngoan thật. Vì lẽ đó, lời nguyện vua Sa-lô-môn tại thánh địa Ghíp-ôn là một mẫu gương khiêm nhường và cậy trông. «lạy ĐỨC CHÚA là Thiên Chúa của con, chính Chúa đã đặt tôi tớ Chúa đây lên ngôi kế vị Đa-vít, thân phụ con, mặc dầu con chỉ là một thanh niên bé nhỏ, không biết cầm quyền trị nước…Xin ban cho tôi tớ Chúa đây, một tâm hồn biết lắng nghe, để cai trị dân Chúa và phân biệt phải trái; chẳng vậy, nào ai có đủ sức cai trị dân Chúa, một dân quan trọng như thế?» (c7…9)
Câu trả lời của Chúa vượt mọi ao ước của ông: «Bởi vì ngươi đã xin điều đó, ngươi đã không xin cho được sống lâu, hay được của cải, cũng không xin cho kẻ thù ngươi phải chết, nhưng đã xin cho được tài phân biệt để xét xử, (phải chăng đây là một chút mỉa mai? Không phải Chúa không biết Sa-lô-môn tự mình làm được những điều này), thì này, Ta làm theo như lời ngươi: Ta ban cho ngươi một tâm hồn khôn ngoan minh mẫn, đến nỗi trước ngươi, chẳng một ai sánh bằng, và sau ngươi, cũng chẳng có ai bì kịp» (c11, 12) .
Và Chúa không ngừng ở đây. Phụng vụ hôm nay, rất tiếc không cho chúng ta nghe tiếp, mặc dù đây là một bài học về lòng quảng đại của Chúa: «Cả điều ngươi không xin, Ta cũng sẽ ban cho ngươi: giàu có, vinh quang, đến nỗi suốt đời ngươi không có ai trong các vua được như ngươi» (c13) .
Đây là một mặc khải tuyệt vời cho chúng ta: Không phải một vị thánh trình diện trước mặt Chúa, nhưng bởi vì cầu nguyện khiêm nhu, ông được nhậm lời, điều này làm cho nghĩ đến người thu thuế nào đó trong bài dụ ngôn (Lc18, 9-14). Sau cùng và nhất là chúng ta được mặc khải một lần nữa nhờ vua Sa-lômôn, rằng Chúa tiếp tục ân ban và tha thứ không kể gì quá khứ, dù không mấy thánh thiện đi nữa. Vì thế chúng ta hãy suy nghĩ lại ý nghĩa chữ «tha thứ» là một ân huệ vượt trên hết mọi xúc phạm.
***
Tác giả: bà Marie-Noelle Thabut
Nguồn: http://www.eglise.catholique.fr/
Dịch giả: Ernest Marco Huỳnh Lương