"Người thế nào, chúng ta sẽ thấy Người như vậy".
Trích thư thứ nhất của Thánh Gioan Tông đồ.
1 Anh em hãy xem Chúa Cha yêu chúng ta dường nào:
Người yêu đến nỗi cho chúng ta được gọi là con Thiên Chúa
-mà thực sự chúng ta là con Thiên Chúa.
Sở dĩ thế gian không nhận biết chúng ta,
là vì thế gian đã không biết Người.
2 Anh em thân mến, hiện giờ chúng ta là con Thiên Chúa;
nhưng chúng ta sẽ như thế nào, điều ấy chưa được bày tỏ.
Chúng ta biết rằng khi Đức Ki-tô xuất hiện,
chúng ta sẽ nên giống như Người,
vì Người thế nào, chúng ta sẽ thấy Người như vậy.
3 Phàm ai đặt hy vọng như thế vào Đức Ki-tô
thì làm cho mình nên thanh sạch
như Người là Đấng thanh sạch.
Không có lý do gì các môn đệ lại được ưu đãi hơn Thầy…và Chúa Giê-su đã báo trước : « 18 Nếu thế gian ghét anh em, anh em hãy biết rằng nó đã ghét Thầy trước.19 Giả như anh em thuộc về thế gian, thì thế gian đã yêu thích cái gì là của nó. Nhưng vì anh em không thuộc về thế gian và Thầy đã chọn, đã tách anh em khỏi thế gian, nên thế gian ghét anh em.20 Hãy nhớ lời Thầy đã nói với anh em: tôi tớ không lớn hơn chủ nhà. Nếu họ đã bắt bớ Thầy, họ cũng sẽ bắt bớ anh em. Nếu họ đã tuân giữ lời Thầy, họ cũng sẽ tuân giữ lời anh em.21 Nhưng họ sẽ làm tất cả những điều ấy chống lại anh em, vì anh em mang danh Thầy, bởi họ không biết Đấng đã sai Thầy » ( Ga 15 , 18-21) .
Đoạn này để nói lên mối liên quan, không thể nào không nhập nhằng giữa Chúa Giê-su và thế gian. Một đàng Chúa Giê-su đến để cứu độ thế gian ; và về phần Giáo Hội, Giáo Hội không có lý do gì tồn tại nếu không phải là để phục vụ thế gian ; vì thế phải bắt đầu bằng yêu thế gian. Đàng khác, Chúa Giê-su, rồi đến các môn đệ được « tách ra » khỏi thế gian, vì thế nhất thiết là không được thế gian biết đến, bị ghét bỏ, bách hại.
Điều thứ nhất, Chúa Giê-su đến để cứu thế gian, sự cứu độ chủ yếu là biết dung nhan thật của Thiên Chúa. Chúng ta đã nghe trong cuộc Thương Khó Chúa Giê-su, lời Ngài nói với Phi-la-tô : « Tôi đã sinh ra và đã đến thế gian nhằm mục đích này: làm chứng cho sự thật » ( Ga18 , 37). Và sở dĩ Chúa muốn cứu thế gian là vì Ngài yêu thế gian. « 16 Thiên Chúa yêu thế gian đến nỗi đã ban Con Một, để ai tin vào Con của Người thì khỏi phải chết, nhưng được sống muôn đời.17 Quả vậy, Thiên Chúa sai Con của Người đến thế gian, không phải để lên án thế gian, nhưng là để thế gian, nhờ Con của Người, mà được cứu độ» ( Ga 3,16-17). Thánh Gio-an lập lại sau đó : « 9 Tình yêu của Thiên Chúa đối với chúng ta được biểu lộ như thế này: Thiên Chúa đã sai Con Một đến thế gian để nhờ Con Một của Người mà chúng ta được sống » ( 1Ga 4,9). Vậy thì, Chúa yêu thế gian và muốn cứu độ thế gian. Chúa Giê-su yêu thế gian và muốn cứu độ thế gian ; Tôi rất muốn nói lên : anh em thấy đó, những gì chúng ta còn phải làm.
Thánh Au-gút-ti-nô khi xưa nói : « Nếu bạn muốn yêu Chúa Giê-su Ki-tô bạn hãy trải lòng bác ái trên khắp thế gian, vì cả tứ chi của Ngài ôm cả thế gian…Đấng Ki-tô yêu thân thể của Ngài. ». Và thánh nhân làm một sự so sánh : hãy tưởng tượng một người muốn ôm hôn bạn, trong lúc người ấy mang đôi giày sắt to tướng đạp lên chân bạn. Này ! nếu chúng ta không yêu thế gian, thì giống như chúng ta đang đạp lên chân Chúa vậy…Và cha Teihard de Chardin nói : « Ta chỉ hoán cải những người ta yêu thương ».
Nhưng, điều thứ hai, chúng ta biết rằng yêu một người không nhất thiết lúc nào cũng phải đồng ý với những thủ đoạn của người ấy ! Yêu thế gian, chính chủ yếu là thỉnh thoảng dám nói ngược lại. Và chữ « thế gian », trong trường hợp thánh Gio-an, ngài muốn nhắm đến vài thủ đoạn – thánh Phao-lô thì gọi là thái độ của A-đam, đó là thái độ sống xa cách với Chúa. « 10 Người ở giữa thế gian, và thế gian đã nhờ Người mà có, nhưng lại không nhận biết Người » ( Ga1, 10) . Và khoảng cách càng ngày càng đào sâu giữa Đấng Thiên Sai và thế gian đang từ chối Người. Ngay đêm cuối cùng , Chúa Giê-su cũng còn nói trước : « 2 Họ sẽ khai trừ anh em khỏi hội đường. Hơn nữa, sẽ đến giờ kẻ nào giết anh em cũng tưởng mình phụng thờ Thiên Chúa.3 Họ sẽ làm như thế, bởi vì họ không biết Chúa Cha cũng chẳng biết Thầy. ( Ga 16,2-3) . Và Chúa nói tiếp : « 11 Con không còn ở trong thế gian nữa, nhưng họ, họ ở trong thế gian; phần con, con đến cùng Cha…họ không thuộc về thế gian, cũng như con đây không thuộc về thế gian » ( Ga17, 11-14b). Trong nghĩa này- không phải Chúa xem thường con người nhưng là can đảm làm chứng nhân - thánh Gio-an nói ở trên của bài chúng ta đọc hôm nay : « 15 Anh em đừng yêu thế gian và những gì ở trong thế gian. Kẻ nào yêu thế gian thì nơi kẻ ấy không có lòng mến Chúa Cha, 16 vì mọi sự trong thế gian: như dục vọng của tính xác thịt, dục vọng của đôi mắt và thói cậy mình có của, tất cả những cái đó không phát xuất từ Chúa Cha, nhưng phát xuất từ thế gian; 17mà thế gian đang qua đi, cùng với dục vọng của nó. Còn ai thi hành ý muốn của Thiên Chúa thì tồn tại mãi mãi. » ( 1Ga 2, 15-17). Và Chúa Giê-su cũng nói trên hướng ấy : « 33 Thầy nói với anh em những điều ấy, để trong Thầy anh em được bình an. Trong thế gian, anh em sẽ phải gian nan khốn khó. Nhưng can đảm lên! Thầy đã thắng thế gian. »( Ga16,33)
Nói cách khác, một ngày rồi cũng sẽ đến, thế gian sẽ biết, sẽ tin vào tình yêu của Thiên Chúa, và con người sẽ ăn ở như con cái Thiên Chúa, và anh em với nhau. Lý do là chính điều ấy là mục đích tối hậu của lịch sử loài người. Như thánh Phao-lô nói : « 19 Muôn loài thọ tạo những ngong ngóng đợi chờ ngày Thiên Chúa mặc khải vinh quang của con cái Người…tuy nhiên, vẫn còn niềm trông cậy21 là có ngày cũng sẽ được giải thoát, không phải lệ thuộc vào cảnh hư nát, mà được cùng với con cái Thiên Chúa chung hưởng tự do và vinh quang » ( Rm8, 19 ;21) Trong lúc chờ đợi, có những người tin vào Chúa Giê-su Ki-tô, và có những kẻ còn từ chối không tin. Như thánh Gio-an nói trong phần mở đầu Tin Mừng theo ngài: « «12 Còn những ai đón nhận, tức là những ai tin vào danh Người,
thì Người cho họ quyền trở nên con Thiên Chúa » ( Ga 1,12)
Những kẻ ấy, ngay bây giờ được Thánh Thần Chúa dẫn dắt và dạy đối xử với Chúa như Cha :
« 6 Để chứng thực anh em là con cái, Thiên Chúa đã sai Thần Khí của Con mình đến ngự trong lòng anh em mà kêu lên: "Áp-ba, Cha ơi! » ( Gl 4,6)
***