"Ngài đã chọn chúng ta trong Người trước khi tạo dựng thế gian".
Trích thư Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Êphêxô.
3 Chúc tụng Thiên Chúa
là Thân Phụ Đức Giê-su Ki-tô, Chúa chúng ta.
Trong Đức Ki-tô,
từ cõi trời, Người đã thi ân giáng phúc
cho ta hưởng muôn vàn ơn phúc của Thánh Thần.
4 Trong Đức Ki-tô,
Người đã chọn ta trước cả khi tạo thành vũ trụ,
để trước thánh nhan Người,
ta trở nên tinh tuyền thánh thiện,
nhờ tình thương của Người.
5 Theo ý muốn và lòng nhân ái của Người,
Người đã tiền định cho ta làm nghĩa tử
nhờ Đức Giê-su Ki-tô,
6 để ta hằng ngợi khen ân sủng rạng ngời,
ân sủng Người ban tặng cho ta
trong Thánh Tử yêu dấu.
7 Trong Thánh Tử, nhờ máu Thánh Tử đổ ra
chúng ta được cứu chuộc, được thứ tha tội lỗi
theo lượng ân sủng rất phong phú của Người.
8 Ân sủng này, Thiên Chúa đã rộng ban cho ta
cùng với tất cả sự khôn ngoan thông hiểu.
9 Người cho ta được biết thiên ý nhiệm mầu:
thiên ý này là kế hoạch yêu thương
Người đã định từ trước trong Đức Ki-tô.
10 Đó là đưa thời gian tới hồi viên mãn
là quy tụ muôn loài trong trời đất
dưới quyền một thủ lãnh là Đức Ki-tô.
Cũng trong Đức Ki-tô,
11 Thiên Chúa là Đấng làm nên mọi sự
theo quyết định và ý muốn của Người,
đã tiền định cho chúng tôi đây làm cơ nghiệp riêng
theo kế hoạch của Người,
12 để chúng tôi là những người đầu tiên
đặt hy vọng vào Đức Ki-tô,
chúng tôi ngợi khen vinh quang Người.
13 Trong Đức Ki-tô, cả anh em nữa
anh em đã được nghe lời chân lý
là Tin Mừng cứu độ anh em;
vẫn trong Đức Ki-tô,
một khi đã tin, anh em được đóng ấn Thánh Thần,
Đấng Thiên Chúa đã hứa.
14 Thánh Thần
là bảo chứng phần gia nghiệp của chúng ta,
chờ ngày dân riêng của Thiên Chúa được cứu chuộc,
để ngợi khen vinh quang Thiên Chúa.
Đây có lẽ là một bài rao giảng Tin Mừng đẹp nhất lịch sử Ki-tô giáo ! Có thể gọi là « Bài thánh ca vui mừng » của thánh Phao-lô. Trong nguyên văn tiếng Hy-lạp, mười hai câu đầu của chúng ta được tóm gọn trong một câu tạ ơn, trong ấy thánh Phao-lô dựng lên một hoạt cảnh biểu hiện kế hoạch của Thiên Chúa, và mời gọi chúng ta kết hợp với ngài cùng chiêm ngắm thán phục Thiên Chúa của ngài.
Kế hoạch mà chúng ta thường gọi « kế hoạch nhân từ » của Thiên Chúa chủ yếu là qui tụ cả loài người như một NGƯỜI, trong Chúa Giê-su, đấng đứng đầu mọi tạo vật. « 9 Người cho ta được biết thiên ý nhiệm mầu: thiên ý này là kế hoạch yêu thương Người đã định từ trước trong Đức Ki-tô. 10 Đó là đưa thời gian tới hồi viên mãn là quy tụ muôn loài trong trời đất dưới quyền một thủ lãnh là Đức Ki-tô.,( x 9-10) .
Tin mừng đầu tiên là: Chúa có kế hoạch cho chúng ta và cho mọi tạo vật. Lịch sử con người có một chủ đích, tức là có một hướng đi và một ý nghĩa. Đối với người có niềm tin, những năm tháng kế tiếp nhau không có cùng một ý nghĩa, tất cả dần dần tiến tới thời viên mãn của loài người. Như thánh Phao-lô nói, chúng ta tiến tới : « … hồi viên mãn ». Kế hoạch ấy, chúng ta không thể nào tự mình đoán ra được, đó là một « mầu nhiệm » đối với chúng ta, vì nó vượt xa chúng ta vô tận, vì thế cho nên Chúa mặc khải cho chúng ta : « 8 Ân sủng này, Thiên Chúa đã rộng ban cho ta cùng với tất cả sự khôn ngoan thông hiểu. 9 Người cho ta được biết thiên ý nhiệm mầu ». Trong ngôn ngữ thánh Phao-lô, mầu nhiệm không phải là một bí mật mà Chúa giữ riêng cho mình, trái lại là một điều Ngài muốn chia sẻ cho chúng ta từ trong nội tâm sâu kín của Ngài. Chúa cho chúng ta khám phá ra một sự khôn ngoan khác, một sự thông minh khác với chúng ta có : Như thánh Phao-lô nói : « 8 Ân sủng này, Thiên Chúa đã rộng ban cho ta cùng với tất cả sự khôn ngoan thông hiểu », điều này có ngụ ý là « khôn ngoan và thông minh » của chính Ngài.
Tin Mừng thứ hai : ý muốn của Chúa chỉ là Tình Yêu. Các chữ như : « Thi ân giáng phúc, tình thương, ân sủng, lòng nhân ái, kế hoạch yêu thương…» rải rắc khắp bài đọc ; đó cũng là ý nghĩa của cụm chữ « ngợi khen vinh quang Thiên Chúa » được lập lại ba lần như một điệp khúc. ( câu 6,12,14). Thực ra câu này lần đầu có thể hiểu : « Ngợi khen rạng ngời ân sủng của Ngài », tức là Chúa được nhìn nhận là Thiên Chúa của ân sủng. Trước kia tiên tri Giê-rê-mi-a đã biết nói rằng : « 11 Vì chính Ta biết các kế hoạch Ta định làm cho các ngươi - sấm ngôn của ĐỨC CHÚA -, kế hoạch thịnh vượng, chứ không phải tai ương » ( Gr 29,11). Từ khi Chúa Ki-tô đến, chúng ta còn biết hơn thế nữa về ý Chúa : Thiên Chúa là Tình Yêu ( sự hiệp nhất Chúa Ba Ngôi làm nên cấu trúc bài này) muốn đưa chúng ta vào liên quan mật thiết với Ngài : điều này có nghĩa là chúng ta có thể, bất cứ lúc nào, ao ước « Ý Cha thể hiện », vì ý Cha lúc nào cũng tốt đẹp!
Điểm thứ ba bài này nhấn mạnh : Kế hoạch này được hoàn tất nơi Chúa Ki-tô. Tên Ngài được nhắc đến nhiều lần trong vài hàng : tất cả đến « bởi Ngài, với Ngài và trong Ngài ». Như trong phụng vụ, câu thứ năm chép : « 5 Theo ý muốn và lòng nhân ái của Người, Người đã tiền định cho ta làm nghĩa tử nhờ Đức Giê-su Ki-tô ». Nghĩa thật sự của câu này muốn nói là trung tâm của vũ trụ, trung tâm của lịch sử loài người (an-pha và ô-mê-ga) đó là Chúa Giê-su Ki-tô. Chính nhờ Ngài, « Thánh Tử yêu dấu » mà chúng ta nhận được « ân sủng sáng ngời » ( câu 6), trong Ngài chúng ta sẽ được quy tụ khi « thời gian tới hồi viên mãn » ( c 10), từ Ngài chúng ta được nghe Tin Mừng (c13), nơi Người chúng ta nhận được « đóng ấn Thánh Thần » ( c 13). Lẽ tất nhiên vai trò trội nhất ấy của Chúa Ki-tô đã được tiền định từ muôn đời, « trước cả khi tạo thành vũ trụ » ( C 4). «9 Người cho ta được biết thiên ý nhiệm mầu: thiên ý này là kế hoạch yêu thương Người đã định từ trước trong Đức Ki-tô. 10 Đó là đưa thời gian tới hồi viên mãn là quy tụ muôn loài trong trời đất dưới quyền một thủ lãnh là Đức Ki-tô » ( C9-10) . Thực vậy, thánh Phao-lô có nói đến « máu Thánh Tử đổ ra chúng ta được cứu chuộc » ( c7), thế nhưng kế hoạch cứu độ là thứ yếu ; từ muôn thuở Thiên Chúa đã tiền định tạo chúng ta làm con cái của Ngài, nhưng vì chúng ta không ngừng làm sai đi mục tiêu ấy nên chúng ta cần đến ơn cứu độ.
Thật là quan phòng, phụng vụ Chúa nhật hôm nay cho chúng ta hát bài thánh vịnh 84 (85) cũng cùng một đề tài, có lẽ là một tiếng vang thích hợp nhất của bài suy niệm của thánh Phao-lô :
« Tôi lắng nghe điều Thiên Chúa phán, điều CHÚA phán là lời chúc bình an cho dân Người, cho kẻ trung hiếu và những ai hướng lòng trí về Người.
10 Chúa sẵn sàng ban ơn cứu độ cho ai kính sợ Chúa, để vinh quang của Người hằng chiếu toả trên đất nước chúng ta.
11 Tín nghĩa ân tình nay hội ngộ, hoà bình công lý đã giao duyên.
12 Tín nghĩa mọc lên từ đất thấp, công lý nhìn xuống tự trời cao.
13 Vâng, chính CHÚA sẽ tặng ban phúc lộc và đất chúng ta trổ sinh hoa trái.
14 Công lý đi tiền phong trước mặt Người, mở lối cho Người đặt bước chân. ( Tv 85, 9-14)
***
Tác giả: bà Marie-Noëlle Thabut
Nguồn: http://www.eglise.catholique.fr/
Dịch giả: Ernest Marco Huỳnh Lương